Bulgaria[a] (tiếng Bulgaria: България, chuyển tự Balgariya), tên chính thức là Cộng hòa Bulgaria (tiếng Bulgaria: Република България, chuyển tự Republika Balgariya) là một quốc gia nằm tại khu vực đông nam châu Âu. Bulgaria giáp với România về phía bắc, giáp với Serbia và Bắc Macedonia về phía tây, giáp với Hy Lạp và Thổ Nhĩ Kỳ về phía nam và cuối cùng giáp với Biển Đen về phía đông.

Dãy núi Balkan chạy từ đông sang tây phía bắc Bulgaria. Người Bulgaria gọi dãy núi này là ” Núi Già ” ( Stara Planina ). Sông Donau tạo thành phần lớn biên giới phía bắc Bulgaria .Giữa Sofia ở phía tây và Biển Đen là một vùng đồng bằng thấp gọi là thung lũng hoa hồng, trong 3 thế kỷ đã trồng ở khu vực này. Hoa hồng Kazanluk được ưu thích và được xuất khẩu do mùi hương riêng không liên quan gì đến nhau của nó, dùng để sản xuất nước hoa. Về phía đông là bờ biển Hắc Hải với những mỏm đá phía bắc và những bãi cát phía nam lôi cuốn hành khách khắp quốc tế .

Vị trí của Bulgaria ở giao lộ quan trọng của hai châu lục khiến đây là nơi tranh giành quyền lực trong nhiều thế kỷ. Là một vương quốc độc lập trong nhiều thế kỷ, Bulgaria đã là một cường quốc lớn trong thời gian dài thời Trung cổ.

Bulgaria là một nước có truyền thống lịch sử lịch sử vẻ vang và văn hóa truyền thống truyền kiếp tại châu Âu. Đế quốc Bulgaria thứ nhất hùng mạnh đã từng lan rộng ra chủ quyền lãnh thổ ra khắp vùng Balkan và có những ảnh hưởng tác động văn hóa truyền thống của họ ra khắp những hội đồng người Slav tại khu vực này. Vài thế kỉ sau đó, với sự sụp đổ của Đế quốc Bulgaria thứ hai, quốc gia này bị Đế quốc Ottoman đô hộ trong gần 5 thế kỉ sau đó. Năm 1878, Bulgaria trở thành một nước quân chủ lập hiến tự trị nằm trong Đế quốc Ottoman. Sau Chiến tranh quốc tế thứ hai ( 1939 – 1945 ), một cơ quan chính phủ được Liên Xô ủng hộ đã được lập ở Bulgaria. Bulgaria đã thực thi chương trình công nghiệp hóa trong thời kỳ những người cộng sản cầm quyền. Chính quyền Bulgaria đã cải cách dân chủ năm 1989. Năm 1990, Bulgaria đã tổ chức triển khai tổng tuyển cử nhiều đảng phái và đã đổi tên từ Cộng hòa Nhân dân Bulgaria thành Cộng hòa Bulgaria ngày này .Tiến trình quy đổi dân chủ và thể chế kinh tế tài chính của Bulgaria không thuận tiện do việc mất thị trường truyền thống cuội nguồn Liên Xô. Điều này dẫn tới thực trạng đình đốn kinh tế tài chính, lạm phát kinh tế và thất nghiệp ngày càng tăng. Nhiều người Bulgaria đã rời bỏ quốc gia. Quá trình cải cách vẫn liên tục và năm 2000, Bulgaria đã khởi đầu đàm phán xin gia nhập EU .Nước này là thành viên của NATO từ năm 2004 và thành viên Liên minh châu Âu từ năm 2007. Dân số Bulgaria là 7,7 triệu người với thủ đô hà nội là Sofia .

Danh xưng Bulgaria bắt nguồn từ Bulgar – một bộ lạc gốc Turk, là những người đầu tiên đã thành lập quốc gia này. Không thể hiểu rõ về nguồn gốc và rất khó để tìm những di liệu còn sót lại trước thế kỷ 4, nhưng có thể chúng bắt nguồn từ từ bulģha trong ngôn ngữ Turk nguyên thủy, nghĩa là “khuấy đảo”, “hòa trộn”. Và nó mang hàm nghĩa của từ bulgak (“nổi dậy”, “rối loạn”)[6]. Ý nghĩa của nó còn mở rộng nữa: “nổi loạn”, “kích động” và do đó, mang hàm nghĩa “kẻ gây nhiễu”[8]. Các nhóm dân tộc ở Nội Á có tên giống nhau về mặt âm vị học thường được mô tả theo các thuật ngữ tương tự: trong thế kỷ thứ 4, người Yết – một trong những bộ tộc tạo nên nhóm Vu Hồ (năm dân tộc man rợ của Trung Quốc thời cổ đại) được miêu tả là cả một “chủng tộc hỗn hợp” và “những kẻ gây rối” .

Tiền sử và cổ đại[sửa|sửa mã nguồn]

Các nền văn hóa truyền thống tiền sử trên những vùng đất Bulgaria gồm văn hóa truyền thống Hamangia và văn hóa truyền thống Vinča thuộc thời kỳ đồ đá mới ( 6.000 tới 3.000 năm trước ), văn hóa truyền thống Varna eneolithic ( 5.000 năm trước Công Nguyên ; xem thêm Nghĩa địa Varna ), và văn hóa truyền thống Ezero thời kỳ đồ đồng. Niên đại học Karanovo là một thước đo thời tiền sử cho hàng loạt cả vùng Balkan to lớn .Người Thracia, một trong ba tổ tiên chính của người Bulgaria văn minh, đã để lại những dấu vết vẫn còn lại ở vùng Balkan dù đã trải qua nhiều thiên niên kỷ. Người Thracia sống trong những bộ tộc riêng rẽ cho tới khi Vua Teres thống nhất hầu hết những bộ lạc vào khoảng chừng năm 500 trước Công Nguyên bên trong Vương quốc Odrysian, sau này tăng trưởng lên tới đỉnh điểm dưới thời Vua Sitalces ( cầm quyền 431 – 424 trước Công Nguyên ) và Vua Cotys I ( 383 – 359 trước Công Nguyên ). Sau đó Đế quốc Macedonia đã sáp nhập vương quốc Odrysia và Thracia trở thành một thành phần không hề chuyển nhượng ủy quyền trong những chuyến viễn chinh của cả Philip II và Alexander III ( Đại đế ). Năm 188 trước Công Nguyên người La Mã xâm lược Thrace, và cuộc chiến tranh liên tục tới năm 45 khi ở đầu cuối La Mã chinh phục cả vùng. Các nền văn hóa truyền thống Thracia và La Mã đã hòa nhập ở 1 số ít mức độ, dù những truyền thống cuội nguồn nền tảng của Thracia vẫn không đổi khác. Vì thế tới thế kỷ thứ IV người Thracia có một truyền thống bản xứ hỗn hợp, như người Công giáo Rôma và vẫn duy trì được một số ít tín ngưỡng ngoại giáo cổ xưa của họ .Người Slav ơ Open từ quê nhà của họ ở đầu thế kỷ thứ VI và tràn ra hầu hết Đông Trung Âu, Đông Âu và Balkans, trong quy trình này họ phân loại thành ba nhóm chính ; Tây Slavơ, Đông Slavơ và Nam Slavơ. Một thành phần người Nam Slav ở phía đông đã bị người Thracia đồng nhất trước khi những tầng lớp quý tộc Bulgaria tự sáp nhập mình vào Đế quốc Bulgaria tiên phong. [ 11 ]

Đế quốc Bulgaria tiên phong[sửa|sửa mã nguồn]

Các tàn tích tại Pliska, thủ đô hà nội Đế quốc Bulgaria tiên phong từ năm 680 đến khoảng chừng năm 890

Năm 632 người Bulgar, có nguồn gốc từ Trung Á,[12] đã hình thành, dưới sự lãnh đạo của Khan Kubrat, một nhà nước độc lập bắt đầu được gọi là Đại Bulgaria. Lãnh thổ của nó mở rộng tới hạ lưu sông Danube ở phía tây, Biển Đen và Biển Azov ở phía nam, Sông Kuban ở phía đông, và Sông Donets ở phía bắc.[13]
Áp lực từ Khazars đã dẫn tới sự chinh phục Đại Bulgaria ở nửa sau thế kỷ thứ VII. Người kế vị Kubrat, Khan Asparuh, đã cùng một số bộ tộc Bulgar đi về phía hạ lưu những con sông Danube, Dniester và Dniepr (được gọi là Ongal), và chinh phục Moesia và Tiểu Scythia (Dobrudzha) từ Đế quốc Byzantine, mở rộng hãn quốc mới của mình xa thêm nữa về phía Bán đảo Balkan.[14] Một hiệp ước hòa bình với Byzantine năm 681 và việc thành lập thủ đô Bulgar tại Pliska phía nam Danube đánh dấu sự khởi đầu của Đế quốc Bulgaria đầu tiên. Cùng thời điểm đó, một trong những người anh em của Asparuh, Kuber, đã hòa giải với nhóm Bulgar tại Macedoniahiện nay .[15]

Đế quốc Bulgaria khoảng chừng năm 893 màu xanh tối, với những chủ quyền lãnh thổ giành được cho tới năm 927 màu xanh sángTrong cuộc vây hãm Constantinople năm 717 – 718 vị Khan quản lý Bulgaria Tervel đã thực thi hiệp ước của mình với những người Byzantine bằng cách gửi binh lính tới giúp dân chúng thành phố thủ đô hà nội đế chế này. Theo nhà viết sử Byzantine Theophanes, trong trận đánh quyết định hành động người Bulgaria đã giết 22.000 quân Ả Rập, nhờ vậy vô hiệu được mối rình rập đe dọa về một cuộc tiến công tổng lực của Ả Rập vào Đông và Trung Âu. [ 16 ]Ảnh hưởng và sự lan rộng ra chủ quyền lãnh thổ của Bulgaria ngày càng tăng thêm nữa trong thời cầm quyền của Khan Krum, [ 17 ] người vào năm 811 đã có một thắng lợi quyết định hành động trước quân đội Byzantine dưới sự chỉ huy của Nicephorus I trong Trận Pliska. [ 18 ] Thế kỷ thứ VIII và thứ IX là thời hạn số người Slavơ phần đông dần đồng hoá những người Bulgar nói tiếng Turkic ( hay Proto-Bulgarians ). [ 19 ]Năm 864, Bulgaria ở thời vua Boris I Người rửa tội đồng ý Chính Thống giáo Đông phương. [ 20 ]Bulgaria trở thành một cường quốc châu Âu lớn ở thế kỷ thứ IX và thứ 10, trong khi vẫn đấu tranh với Đế quốc Byzantine để giành quyền trấn áp Balkans. Việc này diễn ra dưới sự quản lý ( 852 – 889 ) của Boris I. Trong thời trị vì của ông, ký tự Cyrill đã tăng trưởng tại Preslav và Ohrid, [ 21 ] được sửa đổi từ ký tự Glagolitic do những giáo sĩ Saints Cyril và Methodius ý tưởng. [ 22 ]

Ký tự Cyrill trở thành căn bản cho sự phát triển thêm nữa của văn hoá. Những thế kỷ sau này, bảng chữ cái này, cùng với ngôn ngữ Bulgaria cổ, đã trở thành ngôn ngữ viết trí thức (lingua franca) cho Đông Âu, được gọi là chữ Slavơ Nhà thờ. Thời kỳ đỉnh cao mở rộng lãnh thổ của Đế quốc Bulgaria -bao phủ hầu hết Balkan— diễn ra dưới thời Hoàng đế Simeon I Vĩ đại, Sa hoàng (Hoàng đế) đầu tiên của Bulgaria, cầm quyền từ năm 893 tới năm 927.[23] Trận Anchialos (917), một trong những trận đánh đẫm máu nhất thời Trung Cổ.[24]
đã đánh dấu một trong những thắng lợi quyết định nhất của Bulgaria trước Đế quốc Byzantine.

Tuy nhiên, thành tựu lớn nhất của Simeon là việc tăng trưởng Bulgaria trở thành một nền văn hoá Kitô giáo Slavơ duy nhất và giàu mạnh, trở thành một hình mẫu cho những dân tộc bản địa Slavơ khác ở châu Âu và cũng bảo vệ sự liên tục sống sót của nhà nước Bulgaria dù có những lực lượng đe doạ chia rẽ nó thành nhiều mảnh trong suốt lịch sử vẻ vang dài và đầy những cuộc cuộc chiến tranh .

Giữa thế kỷ thứ X Bulgaria rơi vào giai đoạn suy tàn, bị kiệt quệ bởi các cuộc chiến tranh với Croatia, những cuộc nổi dậy thường xuyên của người Serbia được Byzantine hậu thuẫn, và những cuộc xâm lược của người Magyar và Pecheneg.[25] Vì những nguyên nhân này, Bulgaria sụp đổ trước cuộc tấn công trực diện của Rus’ năm 969–971.[26]

Sau đó người Byzantine mở màn những chiến dịch chinh phục Bulgaria. Năm 971, họ chiếm thủ đô hà nội Preslav và bắt Hoàng đế Boris II. [ 27 ] Cuộc kháng cự liên tục dưới sự chỉ huy của Sa hoàng Samuil ở những vùng đất phía tây Bulgaria trong vòng gần nửa thế kỷ. Nước này đã tìm cách hồi sinh và đánh đuổi người Byzantine trong nhiều trận đánh lớn, giành được quyền trấn áp hầu hết Balkan vào năm 991 xâm lược nhà nước Serbia. [ 28 ] Nhưng người Byzantine dưới sự chỉ huy của Basil II ( ” Kẻ trangtuvan.com Bulgar ” ) đã hủy hoại nhà nước Bulgaria năm 1018 sau thắng lợi tại Kleidion. [ 29 ] Sau khi đã vượt mặt người Bulgaria, Basil II đã làm mù mắt tới 15.000 tù nhân của trận đánh, trước khi thả họ .
Không có vật chứng còn lại về bất kể một cuộc kháng cự hay nổi dậy lớn nào của dân cư hay giới quý tộc Bulgaria trong thập kỷ tiên phong sau sự xây dựng quyền quản lý của Byzantine. Với sự sống sót của những đối thủ cạnh tranh không hề dung hoà với Byzantium như Krakra, Nikulitsa, Dragash và những người khác, sự im ắng này có vẻ như rất khó lý giải. Một số nhà sử học [ 30 ] đã lý giải đó là hiệu quả của một sự nhân nhượng mà Basil II đã trao cho giới quý tộc Bulgaria để giành được lòng trung thành với chủ của họ. Ở ngôi vị cao nhất, Basil II bảo vệ tính không hề chia cắt của Bulgaria trong những biên giới địa lý cũ của nó và không chính thức xoá bỏ quyền quản lý địa phương của giới quý tộc Bulgaria, những người đã trở thành một phần của những tầng lớp quý tộc Byzantine như là những quan chấp chính hay chỉ huy quân sự chiến lược. Thứ hai, những công bố đặc biệt quan trọng ( nghị định hoàng gia ) của Basil II công nhận tính độc lập của Địa phận Tổng giám mục Bulgaria Ohrid và đặt ra những biên giới của nó, bảo vệ sự tiếp nối của những giáo khu đã sống sót dưới thời Samuel, gia tài và những quyền ưu tiên của họ. [ 31 ]Người dân Bulgaria đã đứng lên chống lại sự quản lý của Byzantine nhiều lần trong thế kỷ XI và một lần nữa ở đầu thế kỷ XII. Cuộc khởi nghĩa lớn nhất diễn ra dưới sự chỉ huy của Peter II Delyan ( công bố là Hoàng đế tại Belgrade năm 1040 – 1041 ) và Contantine Bodin ( tức Peter III, 1072 ). Từ giữa thế kỷ XI tới những năm 1150, cả người Norman và người Hungary đều tìm cách xâm lược Bulgaria Byzantine, nhưng không thành công xuất sắc. Giới quý tộc Bulgaria quản lý những tỉnh dưới danh nghĩa Hoàng đế Byzantine cho tới khi Ivan Asen I và Peter IV của Bulgaria khởi đầu một cuộc nổi dậy năm 1185 dẫn tới việc xây dựng Đế quốc Bulgaria thứ hai .

Đế quốc Bulgaria thứ hai[sửa|sửa mã nguồn]

Từ năm 1185, Đế quốc Bulgaria thứ hai tái lập Bulgaria trở thành một cường quốc quan trọng ở Balkan trong hơn hai thế kỷ. Triều đình Asen lập ra thủ đô hà nội tại Veliko Tarnovo. Kaloyan, triều đại Asen thứ ba, lan rộng ra quyền quản lý tới Belgrade, Nish và Skopie ( Uskub ) ; ông thừa nhận quyền lực tối cao niềm tin tuyệt đối của Giáo hoàng, và nhận được vương miện hoàng gia từ một phái đoàn của Giáo hoàng. [ 11 ] Trong trận Adrianople năm 1205, Kaloyan vượt mặt những lực lượng của Đế quốc Latinh và vì vậy hạn chế được quyền lực tối cao của nó ngay từ những năm đầu xây dựng .Ivan Asen II ( 1218 – 1241 ) lan rộng ra sự thống trị tới Albania, Epirus, Macedonia và Thrace. [ 32 ] Trong thời cầm quyền của ông, nhà nước đã có sự tăng trưởng văn hoá, với những thành tựu nghệ thuật và thẩm mỹ quan trọng của phe phái nghệ thuật và thẩm mỹ Tarnovo. [ 11 ] Triều đại Asen chấm hết năm 1257, và vì những cuộc xâm lược của Tatar ( mở màn từ cuối thế kỷ XIII ), những cuộc xung đột bên trong và những cuộc tiến công tiếp tục của người Byzantine và Hungary, sức mạnh vương quốc dần suy giảm. Hoàng đế Theodore Svetoslav ( cầm quyền 1300 – 1322 ) tái lập sức mạnh của Bulgaria từ năm 1300 trở về sau, nhưng chỉ mang tính trong thời điểm tạm thời. Sự không ổn định trangtuvan.com liên tục ngày càng tăng, và Bulgaria dần mất chủ quyền lãnh thổ. Điều này dẫn tới một cuộc khởi nghĩa nông dân do người chăn lợn, Ivaylo chỉ huy, sau cuối ông đã vượt mặt được những lực lượng của Hoàng đế và lên ngôi vua .

Tới cuối thế kỷ XIV, những sự chia rẽ phe phái giữa các lãnh chúa phong kiến Bulgaria (boyars) đã làm suy yếu đáng kể tính thống nhất của Đế quốc Bulgaria thứ hai. Nó tan rã thành ba nhà nước sa hoàng nhỏ và nhiều công quốc bán độc lập đánh lẫn nhau, và cả với người Byzantine, Hungary, Serb, Venetia, và Genoese. Trong những trận đánh này, người Bulgaria thường liên kết với người Thổ Ottoman. Tình hình tranh cãi và chiến đấu gây thiệt cho cả hai bên tương tự cũng diễn ra ở Byzantine và Seriba. Trong giai đoạn 1365–1370, người Ottoman chinh phục hầu hết các thị trấn và pháo đài của Bulgaria ở phía nam dãy Balkan.[33]

Ottoman quản lý[sửa|sửa mã nguồn]

Đài tưởng niệm Shipka ( nằm gần Gabrovo ) — được thiết kế xây dựng để tưởng niệm Trận Đèo Shipka ; một trong những hình tượng quan trọng của sự giải phóng Bulgaria .Năm 1393, người Ottoman chiếm Tarnovo, TP. hà Nội của Đế quốc Bulgaria thứ hai, sau một cuộc vây hãm lê dài 3 tháng. Năm 1396, Sa hoàng Vidin mất ngôi sau khi bị quân thập tự chinh Công giáo vượt mặt tại Trận Nicopolis. Với sự kiện này, người Ottoman sau cuối đã chinh phục và chiếm đóng Bulgaria. [ 34 ] [ 35 ] [ 36 ] Một đội quân thập tự chinh Ba Lan – Hungary dưới sự chỉ huy của Władysław III của Ba Lan được lập ra để giải phóng Balkan năm 1444, nhưng người Thổ đã vượt mặt họ trong trận Varna .

Ottoman đã tàn sát người Bulgaria, và họ đã mất hầu hết các di vật văn hoá của mình. Chính quyền Thổ phá huỷ hầu hết các pháo đài trung cổ của Bulgaria để ngăn chặn những cuộc nổi dậy. Các thị trấn và khu vực lớn nơi quyền lực của Ottoman chiếm ưu thế có dân cư rất thưa thớt cho tới tận thế kỷ XIX.[24][cần số trang] Giới quý tộc Bulgaria bị tiêu diệt và tầng lớp nông dân trở thành nông nô cho những lãnh chúa Thổ Nhĩ Kỳ.[19] Người Bulgaria phải trả thuế cao hơn rất nhiều so với dân cư Hồi giáo, và hoàn toàn không có sự bình đẳng về pháp lý với họ.[37] Một sự đối phó từ phía người Bulgaria là việc tăng cường hajduk (‘ngoài vòng pháp luật’) truyền thống.[19] Những người Bulgaria đã cải theo Hồi giáo, người Pomaks, vẫn giữ lại ngôn ngữ, y phục và một số phong tục thích hợp với Đạo Hồi.[36][cần số trang]. Các nguồn gốc của người Pomaks là chủ đề của một cuộc tranh luận.[38][39]

Trong hai thập niên cuối cùng của thế kỷ XVIII và những thập niên đầu tiên của thế kỷ XIX Bán đào Bankan tan rã vào tình trạng vô chính phủ. Người Bulgaria gọi giai đoạn này là kurdjaliistvo: các băng nhóm người Thổ có vũ trang được gọi là kurdjalii cướp bóc trong vùng. Tại nhiều khu vực, hàng nghìn nông dân bỏ chạy khỏi vùng nông thôn hoặc tới các thị trấn hoặc (thường xuyên hơn) tới các khu vực đồi núi và rừng rú; một số người thậm chí còn vượt qua Danube tới Moldova, Wallachia hay miền nam nước Nga.[40]

Trong suốt năm thế kỷ quản lý của Ottoman, người Bulgaria đã tổ chức triển khai nhiều nỗ lực để tái lập nhà nước của riêng mình. Sự thức tỉnh dân tộc bản địa của Bulgaria đã trở thành một trong những yếu tố chính trong cuộc đấu tranh giải phóng. Thế kỷ XIX tận mắt chứng kiến sự xây dựng Hội đồng Trung ương Cách mạng Bulgaria và Tổ chức Cách mạng Nội địa dưới sự chỉ huy của những nhân vật giải phóng cách mạng như Vasil Levski, Hristo Botev, Lyuben Karavelov và những người khác .Năm 1876 cuộc khởi nghĩa tháng 4 nổ ra : một trong những cuộc nổi dậy chống Đế quốc Ottoman lớn nhất và được tổ chức triển khai tốt nhất của người Bulgaria. Dù bị chính quyền sở tại Ottoman đàn áp, người Thổ đã tàn sát khoảng chừng 15.000 người Bulgaria [ 19 ] — cuộc nổi dậy ( cùng với cuộc nổi dậy tại Bosnia năm 1875 ) khiến những Cường quốc phải can thiệp trong Hội nghị Constantinople năm 1876, phân định những biên giới của sắc tộc Bulgaria như ở cuối thế kỷ XIX, và tạo lập những thoả thuận pháp lý và trangtuvan.com cho việc xây dựng hai tỉnh Bulgaria tự trị. nhà nước Ottoman bác bỏ những quyết định hành động của những Cường quốc. Điều này được cho phép Nga tìm kiếm một giải pháp bằng vũ lực mà không có rủi ro tiềm ẩn cạnh tranh đối đầu quân sự chiến lược với những Cường quốc khác trong cuộc Chiến tranh Crimea từ năm 1854 tới năm 1856 .

Công quốc và Vương quốc[sửa|sửa mã nguồn]

Biên giới của Bulgaria theo Hiệp ước sơ bộ San Stefano và Hiệp ước Berlin ( 1878 )Trong cuộc Chiến tranh Nga-Thổ, 1877 – 1878, quân đội Nga cùng với một Binh đoàn România và quân tình nguyện Bulgaria đã đánh bại quân Thổ Ottoman. Hiệp ước San Stefano ( 3 tháng 3 năm 1878 ), tạo lập một công quốc Bulgaria tự trị. Nhưng những Cường quốc phương Tây nhanh gọn phản đối hiệp ước, lo lắng rằng một vương quốc Slavơ to lớn ở Balkan hoàn toàn có thể Giao hàng cho những quyền lợi của Nga. Điều này dẫn tới Hiệp ước Berlin ( 1878 ), về một công quốc Bulgaria tự trị, gồm cả Moesia và vùng Sofia. Alexander, Vương công Battenberg, trở thành Vương công tiên phong của Bulgaria. Hầu hết Thrace trở thành một phần của vùng tự trị Đông Rumelia, theo đó phần còn lại của Thrace và hàng loạt Macedonia quay trở về dưới chủ quyền lãnh thổ của người Thổ Ottoman. Sau cuộc cuộc chiến tranh Serbia-Bulgaria và sự thống nhất với Đông Rumelia năm 1885, công quốc Bulgaria công bố mình là một vương quốc trọn vẹn độc lập ngày 5 tháng 10 ( 22 tháng 9 theo Lịch cũ ), 1908, dưới quyền quản lý của Ferdinand I của Bulgaria .
Binh lính Bulgaria đang cắt dây rào thép của địch và sẵn sàng chuẩn bị tiến công. Bức ảnh này có lẽ rằng được chụp vào năm 1917

Ferdinand, thuộc gia đình công tước Saxe-Coburg-Gotha, trở thành Vương công Bulgaria sau khi Alexander von Battenberg thoái vị năm 1886 sau một cuộc đảo chính do các sĩ quan ủng hộ Nga âm mưu. (Dù nỗ lực phản đảo chính của Stefan Stambolov thành công, Hoàng tử Alexander quyết định không giữ chức vị cai trị Bulgaria mà không có sự đồng thuận của Hoàng đế Aleksandr III của Nga.) Cuộc đấu tranh giải phóng người dân Bulgaria tại Adrianople Vilayet và tại Macedonia tiếp tục trong suốt thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX, lên tới đỉnh cao là cuộc Khởi nghĩa Ilinden-Preobrazhenie do Tổ chức Cách mạng Trong nước Macedonia tổ chức năm 1903.

Trong những năm sau khi trọn vẹn độc lập Bulgaria ngày càng trở nên quân sự hoá : Dillon năm 1920 gọi Bulgaria là ” Nước Phổ của Balkan ” [ 41 ] Năm 1912 và 1913, Bulgaria tham gia vào những cuộc cuộc chiến tranh Balkan, tiên phong tham chiến cùng phe với Hy Lạp, Serbia và Montenegro chống lại Đế quốc Ottoman. Cuộc cuộc chiến tranh Balkan lần thứ nhất ( 1912 – 1913 ) là một thắng lợi quân sự chiến lược của Bulgaria, nhưng một cuộc xung đột về việc phân loại Macedonia diễn ra giữa những liên minh giành thắng lợi. Cuộc cuộc chiến tranh Balkan lần thứ hai ( 1913 ) đẩy Bulgaria chống lại Hy Lạp và Serbia, cùng với Romania và Thổ Nhĩ Kỳ. Sau khi bị vượt mặt trong đại chiến này, Bulgaria mất nhiều vùng chủ quyền lãnh thổ đã có được trong đại chiến lần thứ nhất, cũng như Miền nam Dobrudzha và nhiều phần của vùng Macedonia .Trong Thế chiến I, Bulgaria tham chiến với tư cách liên minh của Liên minh Trung tâm. Mặc dù bước vào đại chiến với 1.200.000 quân hùng mạnh ( chiếm hơn 1/4 dân số quốc gia ) [ 42 ] [ 43 ] và giành thắng lợi quyết định hành động tại Doiran và Dobrich, Bulgaria đầu hàng vào năm 1918. Quân đội Bulgaria phải chịu 300.000 thương vong, gồm 100.000 người chết. [ 19 ] Thất bại năm 1918 khiến nước này thêm một lần mất thêm chủ quyền lãnh thổ ( Western Outlands cho Serbia, Tây Thrace cho Hy Lạp và vùng Nam Dobrudzha mới tái chinh phục được cho România ). Các cuộc cuộc chiến tranh Balkan và Thế chiến I dẫn tới một làn sóng tị nạn của hơn 250.000 người Bulgaria từ Macedonia, Đông và Tây Thrace và Nam Dobrudzha .Trong những năm 1930 nước này gặp phải thực trạng không ổn định trangtuvan.com, dẫn tới sự xây dựng chính quyền sở tại quân sự chiến lược, sau cuối biến thành một chính sách độc tài của Vua Boris III ( cầm quyền 1918 – 1943 ). Sau khi giành lại được quyền trấn áp Nam Dobrudzha năm 1940, Bulgaria liên minh với Phe Trục, dù họ không tham gia vào Chiến dịch Barbarossa ( 1941 ) và không khi nào tuyên chiến với Liên bang Xô viết. Trong Thế chiến II Phát xít Đức đã được cho phép Bulgaria chiếm nhiều vùng của Hy Lạp và của Nam Tư, dù quyền quản trị dân cư và chủ quyền lãnh thổ vẫn nằm trong tay người Đức. Bulgaria là một trong ba vương quốc duy nhất ( cùng với Phần Lan và Đan Mạch ) cứu được hàng loạt dân cư Do Thái ( khoảng chừng 50.000 người ) khỏi những trại tập trung Phát xít qua những cách đưa ra lý lẽ và trì hoãn trước những nhu yếu của Đức. [ 44 ] Tuy nhiên, Phát xít đã trục xuất hầu hết hàng loạt dân Do Thái ở Nam Tư và những chủ quyền lãnh thổ Hy Lạp do Bulgaria chiếm đóng tới Trại tập trung Treblinka ở Ba Lan bị chiếm đóng .

Thời kỳ cộng sản[sửa|sửa mã nguồn]

Mùa hè năm 1943, Boris III giật mình qua đời, và nước này rơi vào thực trạng hỗn loạn trangtuvan.com khi đại chiến đổi chiều với Phát xít Đức và trào lưu Cộng sản giành được nhiều quyền lực tối cao. [ 45 ] Đầu tháng 9 năm 1944, Liên Xô tuyên chiến với Bulgaria và xâm lược nước này, không gặp phải sự kháng cự nào. Điều này được cho phép những người Cộng sản ( Đảng Công nhân Bulgaria ) lên nắm quyền lực tối cao và xây dựng một nhà nước cộng sản. Chế độ mới đưa Bulgaria quay sang chống lại Phát xít .Mặt trận Tổ quốc, một liên minh trangtuvan.com do những người Cộng sản chiếm hầu hết, lên nắm chính phủ nước nhà năm 1944 và Đảng Cộng sản tăng số thành viên từ 15.000 lên 250.000 người trong sáu tháng sau đó. Họ thiết lập quyền thống trị với cuộc cách mạng ngày 9 tháng 9 năm đó. Tuy nhiên, Bulgaria mãi tới năm 1946 mới trở thành một nhà nước cộng hoà nhân dân. Nước này rơi vào vùng tác động ảnh hưởng của Liên Xô, cùng với Georgi Dimitrov ( Thủ tướng từ năm 1946 tới năm 1949 ) là nhà chỉ huy có tác động ảnh hưởng nhất của Bulgaria. Nước này xây dựng nền kinh tế tài chính kế hoạch kiểu Liên Xô, dù một số ít chủ trương theo hướng thị trường đã Open ở dạng thực nghiệm [ 46 ] dưới thời Todor Zhivkov ( Thư ký thứ nhất, 1954 tới năm 1989 ). Tới giữa những năm 1950 tiêu chuẩn sống tăng lên đáng kể, vào năm 1957 những nông trang viên tập thể lần được hưởng mạng lưới hệ thống hưu bổng và phúc lợi xã hội nông nghiệp tiên phong của Đông Âu. [ 47 ] Todor Zhivkov là người nắm quyền trong thực tiễn ở nước này từ năm 1956 tới năm 1989, vì vậy trở thành một trong những chỉ huy cầm quyền lâu nhất ở Khối Đông Âu. Zhivkov biến Bulgaria trở thành một trong những liên minh đáng an toàn và đáng tin cậy nhất của Liên Xô, và ngày càng tăng tầm quan trọng của nó trong Comecon. Con gái ông Lyudmila Zhivkova trở thành nhân vật rất điển hình nổi bật trong nước khi khuyến khích di sản, văn hoá và nghệ thuật và thẩm mỹ vương quốc trên bình diện quốc tế. [ 48 ] Mặt khác, một chiến dịch đồng hoá bắt buộc hồi cuối những năm 1980 với sắc tộc Thổ Nhĩ Kỳ đã khiến khoảng chừng 300.000 người Thổ Bulgaria di cư tới Thổ Nhĩ Kỳ. [ 49 ] [ 50 ]Nước Cộng hoà Nhân dân chấm hết sống sót năm 1989 như nhiều chính sách Cộng sản khác tại Đông Âu, cũng như chính Liên bang Xô viết, mở màn sụp đổ. Phe trái chiều buộc Zhivkov và cánh tay phải của ông Milko Balev rời bỏ quyền lực tối cao ngày 10 tháng 11 năm 1989 .

Cộng hoà Bulgaria[sửa|sửa mã nguồn]

Tháng 2 năm 1990 Đảng Cộng sản tự nguyện dừng độc quyền quyền lực tối cao, vào tháng 6 năm 1990 cuộc bầu cử tự do diễn ra, với thắng lợi thuộc phái ôn hoà của Đảng Cộng sản ( đã đổi tên thành Đảng Xã hội Bulgaria — BSP ). Tháng 7 năm 1991, nước này trải qua một hiến pháp mới lao lý về một Tổng thống khá ít quyền lực tối cao và một Thủ tướng có nghĩa vụ và trách nhiệm về lập pháp. Thập niên 1990 là quy trình tiến độ nước này có tỷ suất thất nghiệp cao, lạm phát kinh tế cao và không không thay đổi cũng như sự bất bình của dân chúng .Từ năm 1989, Bulgaria đã tổ chức triển khai những cuộc bầu cử đa đảng và tư nhân hoá nền kinh tế tài chính của mình, nhưng những khó khăn vất vả kinh tế tài chính và một làn sóng tham nhũng khiến hơn 800.000 người Bulgaria, hầu hết là những nhà trình độ có trình độ, di cư trong một cuộc ” chảy máu chất xám “. Gói cải cách được đưa ra năm 1997 đã Phục hồi sự tăng trưởng kinh tế tài chính, nhưng dẫn tới sự ngày càng tăng bất bình đẳng xã hội. Bulgaria trở thành một thành viên của NATO năm 2004 và của Liên minh châu Âu năm 2007, và US Library of Congress Federal Research Division đã thông tin trong năm 2006 rằng nước này nói chung có những thành tích tự do ngôn luận và nhân quyền tốt. [ 51 ] Năm 2007 A.T. Kearney / Tạp chí Foreign Policy xuất bản Chỉ số Toàn cầu hoá xếp Bulgaria đứng hàng 36 ( giữa Cộng hoà Nhân dân Nước Trung Hoa và Iceland ) trong số 122 vương quốc. [ 52 ]
Về địa lý và khí hậu, Bulgaria có đặc trưng đáng quan tâm ở sự phong phú với những cảnh sắc từ những đỉnh núi tuyết phủ tại Alpine ở Rila, Pirin và dãy núi Balkan cho tới bờ Biển Đen ôn hoà và nắng ấm ; từ kiểu đặc trưng lục địa Đồng bằng Danub ( Moesia cổ ) ở phía bắc tới khí hậu ảnh hưởng tác động Địa Trung Hải tại những thung lũng thuộc Macedonia và tại những vùng đất thấp phía cực nam Thrace .Về toàn diện và tổng thể Bulgaria có khí hậu ôn hoà, với mùa đông lạnh và mùa hè nóng. Hiệu ứng ngăn ngừa của dãy núi Balkan có 1 số ít ảnh hưởng tác động trên khí hậu ở khắp nước : bắc Bulgaria có nhiệt độ thấp hơn và có lượng mưa cao hơn những vùng đất thấp phía nam .

Bulgaria gồm các phần của các vùng từng được biết tới ở thời cổ đại là Moesia, Thrace, và Macedonia. Vùng núi non phía tây nam đất nước có hai dãy núi thuộc Alpine — Rila và Pirin — và ở xa hơn về phía đông là Núi Rhodope thấp hơn nhưng dày đặc hơn. Rặng Rila có những đỉnh cao nhất trên Bán đảo Balkan, Musala, ở độ cao 2925m; dãy dài của dãy núi Balkan chạy hướng đông tây qua trung tâm đất nước, phía bắc của Thung lũng Hoa hồng nổi tiếng. Vùng đồi và đồng bằng nằm ở phía đông nam, dọc theo bờ Biển Đen, và dọc theo con sông chính của Bulgaria, sông Danube, ở phía bắc. Strandzha là núi cao nhất ở phía đông nam. Vùng đông bắc Dobrudzha ít có đồi núi. Bán đảo Balkan có tên từ dãy núi Balkan hay Stara planina chạy qua trung tâm Bulgaria và mở rộng tới vùng phía đông Serbia.

Bulgaria có trữ lượng quặng mangan lớn ở phía hướng đông bắc và uranium ở phía tây nam, cũng như một trữ lượng lớn than và những loại quặng đồng, chì, kẽm và vàng. Các loại quặng khác có trữ lượng nhỏ hơn gồm sắt, bạc, chromite, nickel, bismuth và những loại khác. Bulgaria có nhiều tài nguyên phi kim loại như đá muối, thạch cao, kaolin và marble .Nước này có mạng lưới sông sum sê với khoảng chừng 540 con sông, đa phần chúng – ngoại trừ con sông Danube nổi tiếng — ngắn và có mực nước thấp. [ 53 ] Đa số những con sông chảy qua những vùng núi non. Con sông lớn nhất nằm trọn vẹn bên trong chủ quyền lãnh thổ Bulgaria, sông Iskar, có chiều dài 368 km. Các con sông lớn khác gồm sông Struma và sông Maritsa ở phía nam. Các dãy núi Rila và Pirin có khoảng chừng 260 hồ băng ; nước này cũng có nhiều hồ nằm trên bò Biển Đen và hơn 2.200 hồ đập. Có nhiều suối nước khoáng, đa phần nằm ở phía tây nam và TT quốc gia dọc theo những đứt gãy giữa những dãy núi .Lượng mưa ở Bulgaria trong khoảng chừng 630 mm mỗi năm. Tại những vùng đất thấp lượng mưa trong khoảng chừng từ 500 mm và 800 mm, và tại những vùng núi trong khoảng chừng từ 1000 mm và 1400 mm mỗi năm. Các vùng khô hơn gồm Dobrudja và dải bờ biển phía bắc, trong khi những vùng cao hơn thuộc Rila, Pirin, Núi Rhodope, Stara Planina, Núi Osogovska và Vitosha có lượng mưa trung bình lớn hơn .

Đa dạng sinh học và yếu tố về môi trường tự nhiên[sửa|sửa mã nguồn]

Lacerta viridisRopotamo, một trong 16 khu dự trữ sinh quyển của Bulgaria.Sự tương tác về khí hậu, thuỷ văn, địa chất và địa hình là điều kiện kèm theo để những loài thực vật và động vật hoang dã tại vương quốc này tăng trưởng đa dạng chủng loại và phong phú [ 54 ]. Bulgaria là một trong những khu vực đa dạng sinh học nhất châu Âu [ 55 ], Với 3 vườn vương quốc, 11 khu vui chơi giải trí công viên tự nhiên, 16 khu dự trữ sinh quyển và 565 khu bảo tồn [ 56 ] [ 57 ]. Hơn 35 % diện tích quy hoạnh đất được bao trùm bởi rừng [ 58 ], nơi tập trung chuyên sâu một số ít cây cổ nhất trên quốc tế, ví dụ điển hình như thông Baikushev và sồi Granit [ 59 ]. Hệ thực vật gồm có hơn 3.800 loài thực vật có mạch, trong đó có 170 loài đặc hữu và 150 loài có rủi ro tiềm ẩn tuyệt chủng [ 60 ]. Một list kiểm tra những loại nấm của Bulgaria đã báo cáo giải trình rằng có hơn 1.500 loài trong nước [ 61 ]. Các loài động vật hoang dã đặc trưng : cú, Alectoris graeca, Tichodroma muraria [ 62 ], hươu đỏ, gà lôi và Chó rừng .Năm 1998, cơ quan chính phủ Bungari đã phê duyệt Chiến lược bảo tồn đa dạng sinh học vương quốc, một chương trình tổng lực tìm kiếm bảo tồn hệ sinh thái địa phương, bảo vệ những loài đang bị rình rập đe dọa và bảo tồn nguồn gen [ 64 ]. Bulgaria có 1 số ít khu vực Natura 2000 lớn nhất ở châu Âu, chiếm 33,8 % chủ quyền lãnh thổ của nó [ 65 ]. Nước này cũng đã trải qua Nghị định thư Kyoto và đạt được tiềm năng cắt giảm thải carbon dioxide 30 % từ năm 1990 đến năm 2009 [ 66 ] [ 67 ] .Tuy nhiên, ô nhiễm từ những xí nghiệp sản xuất từ khu công trình luyện kim và nạn phá rừng nghiêm trọng liên tục gây ra những yếu tố lớn so với sức khỏe thể chất và phúc lợi của người dân [ 68 ]. Các khu vực đô thị bị tác động ảnh hưởng bởi giao thông vận tải xe hơi và những xí nghiệp sản xuất điện chạy bằng than [ 69 ] [ 70 ]. Một trong số đó, trạm Maritsa Iztok-2, với việc sử dụng than non, gây ra thiệt hại cao nhất đến sức khỏe thể chất và môi trường tự nhiên trong toàn Liên minh châu Âu [ 71 ]. Việc sử dụng thuốc trừ sâu trong nông nghiệp và mạng lưới hệ thống thoát nước thải công nghiệp cổ xưa gây ô nhiễm đất và việc sử dụng hóa chất và chất tẩy rửa gây ô nhiễm nước [ 72 ]. Hơn 75 % mặt phẳng trên những sông đã cung ứng những tiêu chuẩn về chất lượng tốt. Cải thiện chất lượng nước mở màn vào năm 1998 và duy trì xu thế cải tổ vừa phải [ 73 ]. Theo Chỉ số hoạt động giải trí thiên nhiên và môi trường năm 2012 của Đại học Yale, Bulgaria là một ” thành viên thi hành nhã nhặn ” trong việc bảo vệ thiên nhiên và môi trường [ 74 ] .
Tòa Quốc hội tại Sofia

Từ năm 1991 Bulgaria đã là một quốc gia dân chủ, đơn nhất cộng hoà nghị viện hiến pháp.
Nước này đã trở thành một thành viên của Liên hiệp quốc năm 1955, và là một thành viên sáng lập của OSCE năm 1995. Với tư cách một Đối tác Tham vấn của Hiệp ước Bắc Cực, Bulgaria đã tham gia vào ban quản lý các lãnh thổ nằm ở phía nam vĩ độ 60° nam.[75][76] Quốc hội hay Narodno Sabranie (Народно събрание) gồm 240 đại biểu, với nhiệm kỳ 4 năm và được bầu lên bởi nhân dân. Một đảng hay liên minh phải giành tối thiểu 4% phiếu bầu để có đại diện trong nghị viện. Quốc hội có quyền ban hành pháp luật, thông qua ngân sách, lập kế hoạch bầu cử tổng thống, lựa chọn và bãi chức Thủ tướng và các bộ trưởng khác, tuyên chiến, triển khai quân đội ở nước ngoài và thông qua các hiệp ước và thoả thuận quốc tế. Sau cuộc bầu cử năm 2013, đảng Các công dân vì sự phát triển châu Âu của Bulgaria (GERB) đã thắng cử với 97 ghế, 30,5% phiếu bầu phổ thông. Điều này làm cho GERB trở thành đảng cầm quyền đầu tiên liên tiếp thắng lợi trong lịch sử Bulgaria hậu cộng sản. Tuy nhiên, sự thiếu sự ủng hộ từ các đảng khác và được chỉ định thành lập một chính phủ mới, lãnh đạo đảng GERB – Boyko Borisov từ chối đề nghị và vì vậy GERB trở thành đảng đối lập. Tuy nhiên, do sự sụp đổ của chính phủ liên minh vào năm 2014, GERB đã quay trở lại nắm quyền lực sau một cuộc bầu cử ngắn. Hệ thống tư pháp gồm các toà án vùng, quận và phúc thẩm, cũng như một Toà Phá án Tối cao. Ngoài ra, Bulgaria có một Toà án Hành chính Tối cao và một hệ thống toà án quân sự.

Tổng thống Bulgaria là nguyên thủ vương quốc và tổng tư lệnh những lực lượng vũ trang. Ông cũng là quản trị Hội đồng Tư vấn An ninh Quốc gia. Tuy không hề đưa ra bất kể điều luật nào ngoài việc yêu cầu sửa đổi Hiến pháp, Tổng thống hoàn toàn có thể phủ nhận một điều luật buộc nó phải quay lại trải qua quy trình liên tục tranh luận, dù nghị viện hoàn toàn có thể bác bỏ sự phủ quyết của tổng thống bằng một hầu hết đại biểu .Bulgaria trở thành thành viên của Liên hợp quốc vào năm 1955 và từ năm 1966 đã là thành viên không thường trực của Hội đồng Bảo an ba lần, gần đây nhất là từ năm ​ ​ 2002 đến 2003 [ 77 ]. Là một trong số những vương quốc xây dựng Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu ( OSCE ) vào năm 1975. Hội nhập châu Âu – Đại Tây Dương là một ưu tiên kể từ khi Cộng sản sụp đổ, mặc dầu chỉ huy Cộng sản cũng có nguyện vọng rời khỏi Hiệp ước Warszawa và gia nhập Cộng đồng châu Âu vào năm 1987 [ 78 ] [ 79 ] [ 80 ]. Bulgaria gia nhập NATO ngày 29 tháng 3 năm 2004 và ký Hiệp ước gia nhập Liên minh châu Âu vào 25 tháng 4 năm 2005, được bầu 17 thành viên vào trong Nghị viện châu Âu. [ 81 ] [ 82 ], và trở thành thành viên chính thức vào ngày 1 tháng 1 năm 2007 [ 83 ]. Ngoài ra, nước này còn có sự hợp tác kinh tế tài chính và ngoại giao ba bên với România và Hy Lạp [ 84 ], quan hệ tốt với Trung Quốc [ 85 ], Nước Ta [ 86 ] và mối quan hệ lịch sử dân tộc với Nga [ 87 ] [ 88 ] [ 89 ] [ 90 ] .

Quân đội Bulgaria gồm ba nhánh chính – lục quân, hải quân và không quân. Ở thời điểm năm 2009, chi tiêu quân sự chiếm khoảng 1.98% GDP[cần dẫn nguồn]. Sau một loạt các cuộc cắt giảm năm 1989, quân đội thường trực nước này chưa tới 45.000 người hiện tại, giảm từ gần 200.000 năm 1988. Các lực lượng dự trữ gồm 303.000 binh lính và sĩ quan. Một số nhánh bán quân sự, như biên phòng và quân đội xây dựng đường sắt có tồn tại và có khoảng 34.000 người. Các lực lượng vũ trang có các thiết bị khá hiện đại của Liên Xô, như máy bay chiến đấu MiG-29, tên lửa đất đối không SA-6 Gainful và SA-10 Grumble và tên lửa đạn đạo tầm ngắn SS-21 Scarab.

Quân đội Bulgaria đã tham gia vào nhiều trách nhiệm quốc tế tại Campuchia, Bosna và Hercegovina, Kosovo, Afghanistan và Iraq. Ở thời gian năm 2009, Bulgaria có hơn 700 nhân viên cấp dưới quân sự chiến lược được tiến hành ở quốc tế, hầu hết tại Afghanistan ( 610 người ), tại Bosna và Herzegovina ( khoảng chừng 100 người ) và tại Kosovo ( khoảng chừng 50 người ) .

Năm 2008 Bulgaria đã bãi bỏ nghĩa vụ quân sự với các công dân của họ. Hải quân và không quân Bulgaria đã hoàn toàn chuyên nghiệp hoá năm 2006, và các lực lượng lục quân tiếp nối vào cuối năm 2008. Các lực lượng đặc biệt đã tiến hành các phi vụ với SAS, Delta Force, KSK, và Spetsnaz của Nga. Tháng 4 năm 2006 Bulgaria và Hoa Kỳ đã ký một thoả thuận hợp tác quốc phong theo đó đưa các căn cứ không quân tại Bezmer (gần Yambol) và Graf Ignatievo (gần Plovdiv), trại huấn luyện Novo Selo (gần Sliven), và một trung tâm hậu cần tại Aytos trở thành cơ sở quân sự chung. Tạp chí Foreign Policy magazine coi Căn cứ Không quân Bezmer là một trong sáu địa điểm hải ngoại quan trọng nhất do USAF sử dụng.[91]

Các tỉnh và huyện[sửa|sửa mã nguồn]

Bulgaria là một quốc gia đơn nhất[92]. Kể từ những năm 1880, số lượng các đơn vị quản lý lãnh thổ đã thay đổi từ 7 đến 26[93]. Giữa năm 1987 và năm 1999, cơ cấu hành chính gồm chín tỉnh (oblasti, số ít: oblast). Một cơ cấu hành chính mới được áp dụng song song với sự phân cấp của hệ thống kinh tế[94]. Nó bao gồm 27 tỉnh và một tỉnh thủ đô (Sofia-Grad). Tất cả các trên được đặt tên theo thủ phủ của nó. Các tỉnh chia thành 264 huyện.

Các huyện được điều hành quản lý bởi những thị trưởng, những người này được bầu vào nhiệm kỳ bốn năm, và được bầu trực tiếp bởi Hội đồng thành phố. Bulgaria là một vương quốc tập trung chuyên sâu cao, nơi Hội đồng Bộ trưởng trực tiếp chỉ định những thống đốc khu vực và toàn bộ những tỉnh và thành phố phụ thuộc vào rất nhiều vào nó để hỗ trợ vốn .
Số liệu thống kê tăng trưởng kinh tế tài chính ( xanh lá ) và tỷ suất thất nghiệp ( xanh da trời ) kể từ năm 2001Bulgaria có một nền kinh tế thị trường tự do mở và đã công nghiệp hoá, với một khu vực tư nhân lớn và khá tăng trưởng cùng một số ít doanh nghiệp kế hoạch thuộc chiếm hữu nhà nước. Ngân hàng Thế giới xếp hạng nước này là một ” nền kinh tế tài chính có thu nhập trên trung bình “. [ 96 ] Bulgaria đã có tăng trưởng kinh tế tài chính nhanh trong những năm gần đây, thậm chí còn dù nước này vẫn bị xếp hạng là vương quốc thành viên có thu nhập thấp nhất của EU. Theo tài liệu của Eurostat, GDP theo nhu cầu mua sắm tương tự trên đầu người của Bulgaria ở mức 40 % mức trung bình của EU năm 2008. [ 97 ] Quỹ Tiền tệ Quốc tế ước tính GDP trên đầu người của Bulgaria ở mức $ 21,242 năm năm nay, [ 98 ] hay bằng một phần ba mức của Bỉ. [ 99 ] Nền kinh tế tài chính dựa hầu hết vào công nghiệp và nông nghiệp, dù khu vực dịch vụ đang góp phần ngày càng nhiều hơn vào tăng trưởng GDP. Bulgaria sản xuất một lượng lớn hàng sản xuất và nguyên vật liệu thô như sắt, đồng, vàng, bismuth, than, điện, nguyên vật liệu dầu mỏ đã tinh lọc, những thiết bị xe hơi, vũ khí và vật tư thiết kế xây dựng. Tính đến năm năm nay, GDP của Bulgaria đạt 50.446 USD, đứng thứ 81 trên quốc tế và đứng thứ 26 châu Âu .

Vì có tai tiếng về nạn tham nhũng cao, và rõ ràng thiếu sự kiên quyết đấu tranh với tình trạng tham nhũng ở các cấp độ cao, Liên minh châu Âu đã cho đóng băng một phần các khoản vốn khoảng €450 triệu và có thể đóng băng thêm nữa nếu chính quyền Bulgaria không thể hiện quyết tâm trong việc đấu tranh chống tham nhũng.[100]

Bulgaria đã kìm hãm được thực trạng lạm phát kinh tế từ cuộc khủng hoảng kinh tế sâu năm 1996 – 1997, nhưng những số lượng mới nhất cho thấy tỷ suất lạm phát kinh tế đã ngày càng tăng lên tới 12.5 % trong năm 2007. Nạn thất nghiệp đã giảm từ hơn 17 % hồi giữa thập niên 1990 xuống còn gần 7 % năm 2007, nhưng ở một số ít vùng nông nghiệp tỷ suất thất nghiệp vẫn ở mức cao. Tình trạng lạm phát kinh tế ở Bulgaria đồng nghĩa tương quan với việc nước này được gật đầu vào eurozone sẽ không hề diễn ra cho tới năm 2013 – năm trước. [ 101 ]Trong cuộc khủng hoảng cục bộ kinh tế tài chính toàn thế giới năm 2008 – 2009, tỷ suất thất nghiệp vẫn ở mức khá thấp khoảng chừng 6.3 % năm 2008, nhưng đã tăng lên tới 8 % năm 2009. Tăng trưởng GDP năm 2008 vẫn ở mức cao ( 6 % ), nhưng đã phần đông xuống mức âm năm 2009. Cuộc khủng hoảng cục bộ có dấu ấn xấu đi hầu hết trên ngành công nghiệp, giảm 10 % trên chỉ số sản xuất công nghiệp vương quốc, 31 % trong công nghiệp mỏ, và 60 % trong ngành sản xuất thép và sắt kẽm kim loại. [ 102 ] nhà nước Dự kiến mức sụt giảm 2.2 % của GDP trong năm 2010, với số lượng thâm hụt ngân sách 0.7 %. [ 103 ]

Các ngành kinh tế tài chính[sửa|sửa mã nguồn]

[104]” Elatsite ” và mỏ đồng sản xuất khoảng chừng 13 triệu tấn quặng hàng năm, và tạo ra khoảng chừng 42.000 tấn đồng, 1.6 tấn vàng và 5.5 tấn bạcSản lượng nông nghiệp đã giảm về tổng thể và toàn diện kể từ năm 1989, nhưng sản xuất đã ngày càng tăng trong những năm gần đây, và cùng với những ngành công nghiệp tương quan như chế biến thực phẩm nó vẫn đóng một vai trò quan trọng trong nền kinh tế tài chính. Trồng cấy chiếm tỷ suất lớn hơn chăn nuôi. Thiết bị nông nghiệp gồm hơn 150.000 máy cày và 10.000 máy gặt đập phối hợp, cùng một phi đội máy bay hạng nhẹ lớn. Bulgaria là một trong những nhà phân phối mẫu sản phẩm nông nghiệp số 1 quốc tế như hồi ( thứ 6 quốc tế ), hạt hướng dương ( 11 ), mâm xôi ( 13 ), thuốc lá ( 15 ), hạt tiêu ( 18 ) và sợi lanh ( 19 ). [ 105 ]Dù Bulgaria có trữ lượng nguyên vật liệu vạn vật thiên nhiên như dầu mỏ và khí khá thấp, ngành công nghiệp nguồn năng lượng tăng trưởng cao của nước này đóng một vai trò tối quan trọng tại vùng Balkan. Vị trí địa lý kế hoạch của Bulgaria biến nó trở thành một cổng quá cảnh và phân phối dầu mỏ và khí tự nhiên chính từ Nga tới Tây Âu và những vương quốc vùng Balkan khác. Về sản xuất điện trên đầu người, nước này xếp hàng thứ tư tại Đông Âu. Ngoài ra, Bulgaria có một ngành công nghiệp hạt nhân mạnh vì những mục tiêu hoà bình. nhà máy sản xuất điện hạt nhân duy nhất của Bulgaria nằm ở vùng phụ cận Kozloduy, và có tổng hiệu suất 3.760 MW. Việc thiết kế xây dựng nhà máy sản xuất điện hạt nhân thứ hai đã được Bản mẫu : Vào gần Belene với hiệu suất dự trù 2.000 MW. Các nhà máy sản xuất nhiệt điện ( TPPs ) sản xuất một lượng điện khá lớn, với hầu hết tập trung chuyên sâu tại Khu phức tạp Maritsa Iztok .Vào năm 2009, nước này có mức độ ngày càng tăng sản xuất điện từ những nguồn hoàn toàn có thể tái tạo như điện gió, điện mặt trời khá vững chãi, dù vẫn phải dựa hầu hết vào những nhà máy sản xuất nhiệt điện và điện hạt nhân. [ 106 ] Vì chiếm hữu rất nhiều rừng và đất đai nông nghiệp, biomass hoàn toàn có thể là một nguồn phân phối điện lớn. Điện gió cũng có tiềm năng cao, với hiệu suất tiềm năng lên tới 3.400 MW. [ 107 ] Vào năm 2009, Bulgaria có hơn 70 turbine gió với tổng hiệu suất 112.6 MW, và có những kế hoạch tăng gấp ba lần hiệu suất lên 300 MW vào năm 2010. [ 108 ]Công nghiệp đóng một vai trò quan trọng trong nền kinh tế tài chính. Dù Bulgaria không có trữ lượng lớn về dầu mỏ và khí tự nhiên, nước này sản xuất ra một số lượng đáng kể khoáng chất, sắt kẽm kim loại và điện. Bulgaria là đơn vị sản xuất dầu mỏ hạng thấp ( thứ 97 trên quốc tế ) với tổng sản lượng 3.520 bbl / ngày. [ 109 ] Các nhà thăm dò phát hiện ra giếng dầu tiên phong của Bulgaria gần Tyulenovo năm 1951. Trữ lượng được chứng tỏ khoảng chừng 15.000.000 bbl. Sản xuất khí tự nhiên đã sụt giảm mạnh hồi cuối thập niên 1990. Trữ lượng khí tự nhiên được chứng tỏ khoảng chừng 5.663 bln. cu m. [ 110 ]

Khai mỏ là một nguồn thu xuất khẩu chủ yếu, và đã trở thành yếu tố chủ chốt của nền kinh tế Bulgaria. Nước này là nhà sản xuất than đứng hạng 19 thế giới,[111] đứng thứ 9 về sản xuất bismuth,[112] đứng thứ 19 về sản xuất đồng,[113] và 26 về kẽm.[114] Luyện kim sắt cũng có tầm quan trọng lớn. Hầu hết sản lượng thép và gang có từ Kremikovtsi và Pernik, với một cơ sở luyện kim thứ ba tại Debelt. Về sản xuất thép và sản lượng thép trên đầu người nước này đứng đầu vùng Balkan. Các nhà máy tinh luyện chì và kẽm lớn nhất nằm tại Plovdiv (nhà máy tinh luyện lớn nhất giữa Ý và dãy núi Ural), Kardzhali và Novi Iskar; đồng tại Pirdop và Eliseina, nhôm tại Shumen. Về sản lượng nhiều loại kim loại trên đầu người, như kẽm và sắt, Bulgaria đứng hạng nhất ở Đông Âu. Khoảng 14% tổng sản lượng công nghiệp liên quan tới chế tạo máy và 20% nhân lực trong lĩnh vực này.[115] Tầm quan trọng của nó đã giảm bớt kể từ năm 1989.

Năm 2007 tổng số 5.200.000 du khách đã tới Bulgaria, biến nước này trở thành địa điểm thu hút du khách hàng thứ 39 thế giới.[116] Du khách từ Hy Lạp, Romania và Đức chiếm 40%.[117] Một số lượng lớn du khách Anh (+300.000), Nga (+200.000), Serbia (+150.000), Ba Lan (+130.000) và Đan Mạch (+100.000) tới thăm Bulgaria. Hầu hết trong số họ đều bị lôi cuốn bởi các phong cảnh tươi đẹp và đa dạng, các di sản văn hoá và lịch sử được bảo tồn tốt, và sự tĩnh lặng của các vùng nông thôn và miền núi.[cần dẫn nguồn]

Các khu vực du lịch chính gồm Thành Phố Hà Nội Sofia, những khu resort ven biển như Albena, Sozopol, Bãi cát Vàng và Bãi biển Nắng ; và những khu resort mùa đông như Pamporovo, Chepelare, Borovetz và Bansko. Các khu vực du lịch vùng thôn quê như Arbanasi và Bozhentsi là nơi có những truyền thống cuội nguồn sắc tộc được bảo tồn tốt. Các khu vực lôi cuốn hành khách khác gồm Tu viện Rila từ thế kỷ thứ X và lâu đài Euxinograd thế kỷ XIX .

Khoa học, công nghệ tiên tiến, viễn thông và vận tải đường bộ[sửa|sửa mã nguồn]

Bulgaria chỉ chi 0.4 % GDP cho điều tra và nghiên cứu khoa học, [ 118 ] hay khoảng chừng USD 376 triệu năm 2008. Nước này có truyền thống cuội nguồn mạnh trong toán học, thiên văn học, vật lý và công nghệ tiên tiến hạt nhân và giáo dục khuynh hướng khoa học, và có kinh nghiệm tay nghề khá lớn trong điều tra và nghiên cứu dược. Viện Hàn lâm Khoa học Bulgaria ( BAS ), cơ quan khoa học số 1 của quốc gia, tụ tập hầu hết những nhà nghiên cứu của Bulgaria thao tác trong rất nhiều cơ sở của nó .Các nhà khoa học Bulgaria đã có nhiều ý tưởng và phát minh sáng tạo quan trọng mang tính cách mạng trên bình diện quốc tế. máy tính điện tử số tiên phong của quốc tế, do nhà khoa học người Bulgaria-Mỹ John Vincent Atanasoff phong cách thiết kế ; đồng hồ đeo tay điện tử số tiên phong ( Peter Petroff ), chiếc máy bay ném bom tiên phong ( đại uý Simeon Petrov ) ; kim chỉ nan động lực phân tử về hình thành tinh thể và tăng trưởng tinh thể ( của Ivan Stranski ) và photoelectrets ( Georgi Nadjakov ), đây là một bước quan trọng trong việc tăng trưởng máy photocopy tiên phong. Bulgaria cũng là vương quốc thứ 6 trên quốc tế có nhà du hành đi vào ngoài hành tinh. Thiếu tướng Georgi Ivanov trên tàu Soyuz 33 ( 1979 ), tiếp đó là trung tá Alexander Alexandrov trên tàu Soyuz TM-5 ( 1988 ). [ 119 ]
Đường cao tốc Trakiya

Công nghệ thông tin là một trong số các nhánh khoa học phát triển nhất của Bulgaria[cần dẫn nguồn], vào những năm 1980 nước này đã được gọi là Thung lũng Silicon của Khối Đông Âu.[120] Theo báo cáo của Brainbench Global IT, Bulgaria xếp thứ nhất ở châu Âu về số chuyên gia IT trên đầu người[121]

và đứng thứ 8 quốc tế về tổng số chuyên viên ICT, vượt xa một số ít nước có quy mô dân số lớn hơn nhiều. [ 122 ] Ngoài ra, Bulgaria cũng là nước có siêu máy tính mạnh nhất ở Đông Âu ( một trong top 100 trên quốc tế vào năm 2009 ), một IBM Blue Gene / P., đi vào hoạt động giải trí tháng 9 năm 2008 tại Cơ quan Công nghệ tin tức Nhà nước. [ 123 ] Những năm sau 2000 đã tận mắt chứng kiến một sự ngày càng tăng mạnh số lượng người sử dụng Internet : năm 2000, có 430.000 người, năm 2004 – 1.545.100, và năm 2006 – 2.2 triệu người. [ 124 ]Bulgaria có vị trí địa lý kế hoạch có tầm quan trọng độc nhất. Từ những thời cổ đại, nước này đã là ngã tư đường chính giữa châu Âu, châu Á và châu Phi. Năm trong số mười Hành lang xuyên châu Âu chạy qua chủ quyền lãnh thổ nước này, tổng chiều dài đường đi bộ của Bulgaria là 102.016 km, trong đó có 93.855 km trải nhựa và 441 km là đường cao tốc. Nước này có nhiều kế hoạch kiến thiết xây dựng đường cao tốc, đang được thực thi hay đã kiến thiết xây dựng một phần : Đường cao tốc Trakiya, đường cao tốc Hemus, đường cao tốc Cherno More, đường cao tốc Struma, đường cao tốc Maritza và đường cao tốc Lyulin .Bulgaria cũng có 6500 km đường tàu, hơn 60 % đã được điện khí hoá. Có một dự án Bất Động Sản trị giá € 360.000.000 triệu để hiện đại hoá và điện khí hoá tuyến đường sắt Plovdiv – Kapitan Andreevo. Tuyến đường tàu cao tốc duy nhất trong vùng, giữa Sofia và Vidin, sẽ đi vào hoạt động giải trí năm 2017, với ngân sách € 3.000.000.000. [ 125 ]Giao thông đường không đá tăng trưởng khá tổng lực. Bulgaria có sáu trường bay quốc tế chính — tại Sofia, Burgas, Varna, Plovdiv, Rousse và Gorna Oryahovitsa. Sau khi chủ nghĩa cộng sản sụp đổ năm 1989, hầu hết những trường bay trong nước nhỏ đều bị bỏ phí không sử dụng khi những chuyến bay trong nước giảm sút. Nước này duy trì nhiều trường bay quân sự chiến lược và nông nghiệp. 128 trong tổng số 213 trường bay ở Bulgaria có đường sân bay cứng .Các cảng quan trọng nhất và có lượng vận tải đường bộ hàng hoá lớn nhất là Varna và Burgas. Burgas, Sozopol, Nesebar và Pomorie là những cảng tương hỗ cho những đội tàu đánh cá. Các cảng lớn trên sông Donau gồm Rousse và Lom ( ship hàng cho TP. hà Nội ) .

Tôn giáo tại Bulgaria ( 2011 ) [ 126 ]

 Chính thống giáo Bulgaria (59.4%)

 Vô thần (9.3%)

 Hồi giáo (7.9%)

 Tin lành (0.9%)

 Công giáo Roma (0.7%)

 Không tôn giáo (21.8%)

Trong những năm gần đây Bulgaria là một trong những nước có tỷ suất tăng dân số thấp nhất quốc tế. Tăng trưởng dân số âm đã diễn ra từ đầu thập niên 1990, [ 127 ] vì sụp đổ kinh tế tài chính và di cư cao. Năm 1989 dân số nước này có 9.009.018 người, giảm dần xuống còn 7.950.000 năm 2001 và 7.606.000 năm 2009. [ 128 ] Tính đến năm 2009 Dân số có tỷ suất sinh 1.48 trẻ nhỏ trên phụ nữ năm 2008. Tỷ lệ sinh cần đạt mức 2.2 để tái lập mức tăng dân số tự nhiên .Đa số người Bulgaria ( 82,6 % ) thuộc, tối thiểu về danh nghĩa, Giáo hội Chính thống Bulgaria. Được xây dựng năm 870 thuộc Tòa Thượng phụ Constantinople ( nơi có Tổng giám mục, tăng lữ và những bản kinh từ đây ), Giáo hội Chính thống này có vị thế độc lập từ năm 927. Các tôn giáo lớn khác gồm Hồi giáo ( 12,2 % ), những giáo phái Tin lành ( 0,8 % ) và Công giáo La Mã ( 0,5 % ) ; với những giáo phái khác, vô thần và không công bố chiếm giao động 4,1 %. [ 129 ] Bulgaria chính thức là một nhà nước thế tục và Hiến pháp bảo vệ quyền tự do tín ngưỡng nhưng coi Chính thống là một tôn giáo chính thức. Trong cuộc tìm hiểu dân số năm 2001, 82,6 % người dân công bố mình là Fan Hâm mộ Chính Thống giáo, 12,2 % Hồi giáo, 1.2 % những giáo phái Kitô giáo khác, 4 % những tôn giáo khác ( Phật giáo, Đạo giáo, Ấn Độ giáo, Do Thái giáo ) .Hồi giáo tới nước này vào cuối thế kỷ XIV sau cuộc chinh phục của người Ottoman. Ở thế kỷ XVI và XVII, những nhà truyền giáo từ Rôma đã truyền đạo tại Paulicians thuộc những Q. Plovdiv và Svishtov khiến nơi này có thêm nhiều tín hữu Giáo hội Công giáo Rôma. Năm 2009, hội đồng Do Thái tại Bulgaria, từng là một trong những hội đồng lớn nhất châu Âu, có chưa tới 2 nghìn người .Theo cuộc tìm hiểu dân số năm 2001, [ 130 ] dân số Bulgaria gồm đa phần sắc tộc Bulgaria ( 83,9 % ), với hai hội đồng thiểu số chính, người Thổ ( 9,4 % ) và Roma ( 4,7 % ). [ 131 ] Trong số 2.0 % còn lại, 0.9 % gồm khoảng chừng 40 hội đồng thiểu số nhỏ hơn, hầu hết là người Nga, người Armenia, người Ả Rập, người Vlach, người Do Thái, người Tatar Krym và Sarakatsani ( về mặt lịch sử vẻ vang cũng được gọi là người Karakachan ). 1,1 % dân số không công bố sắc tộc trong cuộc tìm hiểu năm 2001 .Cuộc tìm hiểu năm 2001 định nghĩa một nhóm sắc tộc là một ” hội đồng người, tương quan tới nhau bởi nguồn gốc và ngôn từ, và giống nhau về phương pháp sống và văn hoá ” ; và tiếng mẹ đẻ của một người là ” tiếng một người nói tốt nhất và thường được sử dụng để trao đổi trong mái ấm gia đình ( hộ ) “. [ 132 ]

Tiếng mẹ đẻ Theo nhóm sắc tộc Phần trăm Theo ngôn ngữ đầu tiên Phần trăm
Tiếng Bulgaria 6.655.000 83,93% 6.697.000 84,46%
Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ 747.000 9,42% 763.000 9,62%
Gypsies (roma) 371.000 4,67% 328.000 4,13%
Khác 69.000 0,87% 71.000 0,89%
Tổng cộng 7.929.000 100% 7.929.000 100% [132]

Giáo dục đào tạo tại Bulgaria thuộc quyền quản trị của Bộ giáo dục và khoa học. Giáo dục đào tạo hàng loạt thời hạn là bắt buộc với mọi trẻ nhỏ trong độ tuổi 7 tới 16. Trẻ 16 tuổi hoàn toàn có thể ghi tên vào những trường học theo khuynh hướng của cha mẹ. Giáo dục đào tạo tại những trường nhà nước là không tính tiền, ngoại trừ tại những cơ sở cao học, trường cao đẳng và ĐH. Chương trình dựa hầu hết ở tám môn chính : tiếng Bulgaria và văn học, ngoại ngữ, toán học, công nghệ thông tin, hoa học xã hội và dân sự, khoa học tự nhiên và sinh thái xanh, âm nhạc và thẩm mỹ và nghệ thuật, giáo dục sức khỏe thể chất và thể thao .Chi tiêu công cho giáo dục thấp hơn nhiều so với mức trung bình của Liên minh Châu Âu [ 134 ]. Các tiêu chuẩn giáo dục từng rất cao, nhưng đã xấu đi đáng kể trong thập kỷ qua [ 134 ]. Bulgaria là một trong những nước học viên có điểm số cao nhất trên quốc tế về tỷ suất đọc chữ năm 2001, hoạt động giải trí tốt hơn so với những đối tác chiến lược Canada và Đức ; đến năm 2006, điểm số về môn đọc, toán và khoa học đã giảm xuống. Chương trình nhìn nhận sinh viên ( PISA ) nghiên cứu và điều tra năm năm ngoái cho thấy 41,5 % số học viên lớp 9 là không biết đọc chữ, toán và khoa học [ 136 ]. Tỷ lệ biết chữ trung bình ở mức 98,4 % không có sự độc lạ đáng kể giữa giới tính [ 137 ] [ 138 ]. Bộ Giáo dục đào tạo và Khoa học hỗ trợ vốn một phần cho những trường công lập, cao đẳng và ĐH, đặt tiêu chuẩn cho sách giáo khoa và giám sát quy trình xuất bản. Quá trình giáo dục trải qua 12 lớp, trong đó, lớp một đến lớp tám là cấp tiểu học và từ chín đến mười hai là cấp trung học. Giáo dục ĐH gồm có bằng cử nhân 4 năm và bằng thạc sĩ 1 năm [ 139 ]. Cơ sở giáo dục bậc nhất của Bulgaria là Đại học Sofia [ 140 ] [ 141 ] .
Một số nền văn minh cổ, đáng quan tâm nhất là của người Thrace, Hy Lạp, La Mã, Slav, và Bulgar, đã để lại dấu ấn trong văn hoá, lịch sử vẻ vang và di sản của Bulgaria. Các đồ tạo tác Thrace gồm nhiều ngôi mộ và đồ vàng bạc, trong khi người Bulgar cổ để lại dấu vết của họ trong văn hoá và kiến trúc sơ kỳ. Cả đế chế Bulgaria thứ nhất và thứ hai đều là những đầu mối của châu Âu Slav trong hầu hết thời Trung Cổ, để lại ảnh hưởng tác động đáng chú ý quan tâm về văn hoá và văn học trong quốc tế Slavơ Chính thống phía đông qua những phe phái Preslav và Trường phái Văn học Ohrid. Bảng vần âm Cyrill, được sử dụng trong nhiều ngôn từ Đông Âu và châu Á, có nguồn gốc từ hai phe phái này ở thế kỷ X Công Nguyên .Ngày nay Bulgaria có chín Địa điểm di sản quốc tế của UNESCO – bức chạm nổi đá đầu thời kỳ Trung Cổ Madara Rider, hai lăng mộ Thrace ( tại Sveshtari và Kazanlak ), Nhà thờ Boyana, Tu viện Rila và Các Nhà thờ Đá Ivanovo, Vườn Quốc gia Pirin và Khu Dự trữ Thiên nhiên Srebarna, cũng như thành phố cổ Nesebar. Một đồ tạo tác lịch sử dân tộc quan trọng khác là kho tàng vàng chế tác cổ nhất quốc tế, có niên đại từ thiên niên kỷ thứ 5 trước Công Nguyên, từ Nghĩa trang Varna. [ 142 ]
Nước này có một truyền thống lịch sử âm nhạc lâu dài hơn, bắt nguồn từ đầu thời kỳ Trung Cổ. Một trong những nhà soạn nhạc nổi tiếng sớm nhất được biết ở Châu Âu Trung Cổ là Yoan Kukuzel ( khoảng chừng 1280 – 1360 ). Âm nhạc dân gian vương quốc có đặc trưng riêng không liên quan gì đến nhau và sử dụng nhiều nhạc cụ truyền thống lịch sử, như gudulka ( гъдулка ), gaida ( гайда ) – kèn túi, kaval ( кавал ) và tupan ( тъпан ). Bulgaria cũng có một di sản nghệ thuật và thẩm mỹ thị giác giàu sang, đặc biệt quan trọng trong tranh tường, mural và những hình tượng, nhiều tác phẩm trong số này là tác phẩm của Trường phái thẩm mỹ và nghệ thuật Tarnovo. [ 143 ]Rượu Bulgaria được xuất khẩu đi khắp quốc tế, và tới năm 1990 nước này vẫn đứng thứ hai quốc tế về tổng lượng xuất khẩu rượu đóng chai. Ở thời gian năm 2007, nước này sản xuất 200.000 tấn rượu hàng năm, [ 144 ] xếp hạng 20 quốc tế. [ 145 ] Bulgaria cũng sản xuất một lượng lớn bia và rakia ( hầu hết sản xuất tại nhà ). Lukanka, banitsa, shopska salad, lyutenitsa, sirene và kozunak và những món đặc trưng của ẩm thực ăn uống Bulgaria .Bulgaria có thành tích cao tại những môn thể thao như bóng chuyền, vật, cử tạ, bắn súng, thể dục, cờ vua, và gần đây là vật sumo và đánh tennis. Đội tuyển bóng chuyền nam vương quốc Bulgaria là một trong những đội tuyền số 1 châu Âu và quốc tế, xếp hạng 4 quốc tế theo bảng xếp hạng năm 2009 của FIVB. [ 146 ]Bóng đá là môn thể thao được yêu thích nhất trong nước. Hristo Stoichkov ( Христо Стоичков ) là cầu thủ bóng đá Bulgaria tiên phong và duy nhất giành Quả bóng vàng châu Âu ( Ballon d’Or ) vào năm 1994. Dimitar Berbatov ( Димитър Бербатов ) là một trong những cầu thủ bóng đá Bulgaria nổi tiếng nhất thế kỷ XXI. Các câu lạc bộ nổi tiếng trong nước gồm PFC CSKA Sofia ( được coi là câu lạc bộ số 1 quốc gia ) [ 147 ] [ 148 ] và PFC Levski Sofia, là câu lạc bộ bóng đá Bulgaria tiên phong tham gia UEFA Champions League văn minh năm 2006 – 07. Đội tuyển vương quốc thành công xuất sắc nhất tại kỳ World Cup là tại World Cup 1994 khi họ vào tới bán kết và chỉ bị loại bởi đội tuyển Ý với một cú đúp của Roberto Baggio. Bulgaria thua trận với tỷ số 2-1 và sau cuối giành vị trí thứ 4 sau trận thua 4-0 khi tranh giải 3, 4 trước Thuỵ Điển .Bulgaria tham gia vào cả Olympic mùa hè và ngày đông, và lần tiên phong họ Open trong một kỳ Olympic văn minh là vào năm 1896, khi vận động viên thể dục người Thuỵ Sĩ Charles Champaud đại diện thay mặt cho nước này. Từ đó Bulgaria đã tham gia vào hầu hết những kỳ Olympic mùa hè, và tới năm 2008 họ đã giành được tổng số 212 huy chương : 51 vàng và 84 bạc cùng 77 đồng .

  1. ^ Bulgarie.[4] Tuy vậy phiên âm “Bun-ga-ri-a” theo tên tiếng Anh là Bulgaria cũng được dùng, vì Bulgaria được viết nhiều hơn tuyệt đối so với Bulgarie trong các văn bản tiếng Việt.

    Các phương tiện truyền thông Việt Nam thường hay phiên âm là “Bun-ga-ri” từ tên tiếng Pháp làTuy vậy phiên âm “Bun-ga-ri-a” theo tên tiếng Anh làcũng được dùng, vìđược viết nhiều hơn tuyệt đối so vớitrong các văn bản tiếng Việt.

Trước năm 1939[sửa|sửa mã nguồn]

Thế chiến II[sửa|sửa mã nguồn]

  • Bar-Zohar, Michael Beyond Hitler’s Grasp: The Heroic Rescue of Bulgaria’s Jews
  • Groueff, Stephane Crown of Thorns: The Reign of King Boris III of Bulgaria, 1918–1943
  • Todorov, Tzvetan The fragility of goodness: why Bulgaria’s Jews survived the Holocaust: a collection of texts with commentary (2001) Princeton: Princeton University Press ISBN 0-691-08832-2

Thời kỳ cộng sản[sửa|sửa mã nguồn]

  • Todorov, Tzvetan Voices from the Gulag: Life and Death in Communist Bulgaria
  • Dimitrova, Alexenia The Iron Fist — Inside the Bulgarian secret archives

Sách hướng dẫn[sửa|sửa mã nguồn]

  • Annie Kay Bradt Guide: Bulgaria
  • Paul Greenway Lonely Planet World Guide: Bulgaria
  • Pettifer, James Blue Guide: Bulgaria
  • Timothy Rice Music of Bulgaria
  • Jonathan Bousfield The Rough Guide To Bulgaria

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Chính phủ
Thông tin chung

Wikimedia Atlas của Bulgaria

Du lịch
Nghệ thuật
Nguồn cơ bản

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *