Khi cho trẻ bổ sung sữa công thức, mục đích quan trọng nhất là đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng và giữ cân đối cho bé. Nếu bé chững cân hoặc thậm chí sút cân, đó là dấu hiệu đáng lo ngại. Nguyên nhân có thể do bé không tiêu hoá được các chất trong sữa hoặc sữa không phù hợp.

Phát ban

Nếu bé bị phát ban, dị ứng, nổi mẩn đỏ, đó có thể bị nhầm lẫn với nguyên nhân khác như côn trùng đốt hoặc dị ứng da. Tuy nhiên, đây cũng có thể là dấu hiệu của dị ứng sữa công thức. Nhiều bé không chỉ bị phát ban trên da mà còn trên lưỡi và miệng, gây ngứa ngáy và khó chịu.

Thường xuyên quấy khóc

Nếu bé thường xuyên khóc kéo dài, quấy khóc không dứt, có thể do đau bụng do bị dị ứng protein trong sữa công thức.

Đi ngoài phân có màu lạ

Nếu phân của bé có màu đen, đỏ hoặc xanh lá, mẹ cần đưa bé đi khám ngay vì đó là dấu hiệu bé không phù hợp với sữa và tình trạng có thể trở nặng. Những màu phân khác như xám, vàng… là do bé thiếu hoặc thừa chất, nhưng vẫn có thể tự điều chỉnh được tại nhà.

Nguyên nhân trẻ không hợp sữa công thức

Dị ứng với thành phần sữa

Nguyên nhân tình trạng trẻ không phù hợp với sữa công thức là do dị ứng với thành phần của sữa. Đa số trẻ không thích sữa công thức liên quan đến dị ứng sữa, phản ứng của hệ miễn dịch khi “nhận diện” thành phần trong sữa là tác nhân gây hại. Dị ứng đạm sữa bò phổ biến nhất. Hệ miễn dịch của trẻ nhỏ và đặc biệt là trẻ sơ sinh còn non yếu và chưa hoàn thiện, do đó, lượng Histamin được giải phóng sẽ gây ra các triệu chứng dị ứng sữa.

Hệ tiêu hoá còn yếu không hấp thu được các chất

Hệ tiêu hoá của trẻ nhỏ còn yếu và không thể hấp thu được nhiều chất. Khi uống sữa công thức, trẻ phải dung nạp một lượng lớn chất đạm lạ đối với cơ thể. Hệ tiêu hóa chưa ổn định, do đó, lượng enzyme tiêu hóa ít và không ổn định. Sữa ngoài có thể chứa nhiều loại sữa với hàm lượng chất quá nhiều hoặc chứa các chất khó tiêu, chẳng hạn như sữa cao năng lượng, dẫn đến tình trạng đầy hơi, chướng bụng và rối loạn tiêu hoá. Nếu pha sữa không đúng cách, các chất dinh dưỡng sẽ khó tiêu hóa và trẻ không thể hấp thu hết chúng.

Do cơ địa hoặc di truyền

Có nhiều mẹ vẫn có suy nghĩ “sính ngoại” và thích chọn sữa công thức ngoại nhập cho con vì cơ địa hoặc di truyền. Tuy nhiên, đôi khi các sản phẩm sữa công thức nội địa nước ngoài chỉ phù hợp với trẻ ở quốc gia đó. Việc cung cấp dinh dưỡng cho trẻ Việt sẽ không thể giống như những đứa trẻ ở Mỹ, Úc,… Nếu dưỡng chất không phù hợp về số lượng và hàm lượng, nó sẽ dẫn đến trẻ không hợp sữa công thức.

Ngoài ra, nguyên nhân dẫn đến trẻ không hợp sữa công thức cũng có thể do dị ứng sữa và yếu tố di truyền. Trẻ có nguy cơ dị ứng sữa khi sinh ra trong gia đình có người bị dị ứng sữa là 50-80%.

Cách xử lý khi có dấu hiệu trẻ không hợp sữa công thức

Chọn sữa có thành phần phù hợp với thể trạng và độ tuổi của trẻ

Khi phát hiện dấu hiệu trẻ không hợp sữa công thức, mẹ cần chọn sữa có thành phần phù hợp với thể trạng và độ tuổi của bé. Để đảm bảo sữa tốt nhất cho bé, mẹ cần hiểu rõ quan điểm về sữa cho con. Sữa tốt nhất cho trẻ không nhất thiết phải là sữa đắt tiền nhất, mà là dòng sữa phù hợp nhất.

Mẹ cần chọn sữa có thành phần và hàm lượng dưỡng chất phù hợp với thể trạng và độ tuổi của bé. Đặc biệt đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi, nên ưu tiên chọn các loại sữa mát có thành phần gần giống với sữa mẹ, với lượng đạm thấp và vị nhạt mát.

Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại sữa cao cấp phù hợp với thể trạng trẻ Việt. Mẹ có thể tham khảo dòng sữa Vinlac Gold, với thành phần bổ sung HMO giống với sữa mẹ và tăng cường chất xơ FOS/Inulin tốt cho hệ tiêu hoá. Vinlac Gold có mùi vani thơm, vị nhạt thanh ngọt dịu rất dễ uống, không quá ngậy cũng không quá tanh. Dòng sản phẩm này cũng phù hợp với thể trạng của trẻ ở từng giai đoạn, giúp mẹ yên tâm lựa chọn sữa cho con.

Pha sữa đúng công thức

Để chuẩn bị sữa cho trẻ, mẹ cần pha đúng công thức bằng nước ấm, tránh sử dụng nước lạnh hoặc sôi. Nếu dùng nước lạnh, sữa không tan hoàn toàn và nếu dùng nước sôi, các vitamin và khoáng chất có lợi trong sữa có thể bị hủy hoặc bị giảm giá trị. Các dụng cụ pha sữa cần được tiệt trùng và mẹ cần rửa tay sạch trước khi pha sữa.

Không đổi sữa quá nhiều trong thời gian ngắn

Không nên thay đổi quá nhiều loại sữa cho trẻ trong một thời gian ngắn, bởi hệ tiêu hóa của trẻ non nớt không kịp thích nghi. Nếu trẻ đã thích nghi với một loại sữa, nên tiếp tục sử dụng loại sữa đó cho đến khi có dấu hiệu bất thường. Mẹ cũng không nên quá căng thẳng về việc trẻ uống sữa để tăng cân hay tăng chiều cao, vì mỗi loại sữa có thế mạnh và đặc điểm riêng của nó. Mẹ cần tìm hiểu kỹ trước khi lựa chọn loại sữa phù hợp cho trẻ. Đặc biệt, không nên sử dụng nhiều loại sữa khác nhau cùng một lúc và trẻ dưới 6 tháng tuổi nên được ưu tiên cho bú mẹ.

Đưa trẻ đi khám và điều trị theo chỉ dẫn của bác sỹ

Để đưa ra chuẩn đoán chính xác về việc bé có bị dị ứng với sữa công thức do di truyền hay không, mẹ cần đưa bé đến khám và điều trị theo hướng dẫn của chuyên gia. Bác sĩ sẽ phân tích các triệu chứng lâm sàng của bé kết hợp với việc thu thập thông tin tiền sử bệnh lý của cả bé và gia đình, chỉ định các xét nghiệm cần thiết và hướng dẫn điều trị phù hợp, an toàn.

Nếu bé bị nghi ngờ dị ứng do di truyền, mẹ không nên tự ý cho bé uống thuốc hoặc áp dụng các phương pháp dân gian tại nhà để tránh làm tình trạng bệnh trầm trọng hơn.

Qua bài viết trên, trangtuvan.com đã hướng dẫn mẹ nhận biết các dấu hiệu bé không hợp sữa công thức, cũng như giải thích nguyên nhân và cách xử lý. Mẹ cần ghi chú lại để áp dụng khi cần thiết, đảm bảo bé luôn khỏe mạnh và phát triển tốt.