SỰ KHÁC BIỆT GIỮA THAM VẤN – TƯ VẤN – TÂM LÝ TRỊ LIỆU

Tham vấn là gì?

J. Mielke ( 1999 ) định nghĩa “ tham vấn là một quy trình, một mối quan hệ nhằm mục đích trợ giúp thân chủ cải tổ đời sống của họ bằng cách khai thác, nhận thức và đồng cảm những tâm lý, xúc cảm và hành vi của thân chủ ” .

PGS. TS. Trần Thị Minh Đức định nghĩa “tham vấn là một quá trình tương tác giữa nhà tham vấn – người có chuyên môn và kỹ năng tham vấn, có các phẩm chất đạo đức của nghề tham vấn – với thân chủ (còn được gọi là khách hàng) – người đang có vấn đề khó khăn về tâm lý cần được giúp đỡ. Thông qua sự trao đổi, chia sẻ thân mật, tâm tình (dựa trên những nguyên tắc đạo đức và mối quan hệ mang tính nghề nghiệp), thân chủ hiểu và chấp nhận chữa mỡ máu cao thực tế của mình, tự tìm lấy tiềm năng bản thân để giải quyết vấn đề của chính mình”

Tham vấn là một mối quan hệ, một quy trình nhằm mục đích trợ giúp thân chủ cải thiệt đời sống của họ bằng cách khai thác, nhận thức và đồng cảm những tâm lý, xúc cảm và hành vi của họ .

Tư vấn tâm lý ( còn được gọi là tham vấn tâm lý) là một hình thức tư vấn đặc biệt, nó giống như các hình thức tư vấn khác ( tư vấn y tế, tư ván pháp luật, tư vấn xây dựng đội ngũ, tư vấn phát triển tổ chức…). Tuy nhiên, tư vấn tâm lý có những khác biệt so với các hình thức tư vấn khác ở một số vấn đề.

Tư vấn tâm lý (tham vấn) là gì?

Tư vấn là tiến trình tương tác giữa cán bộ tư vấn ( người tư vấn ) và thân chủ ( người mua ), trong đó NTV sử dụng kiến thức và kỹ năng, kĩ năng nghề nghiệp của mình giúp thân chủ đồng cảm thực trạng của mình và tự giải quýêt yếu tố của mình .Có thể tóm tắt khái niệm tư vấn bằng 4 chữ T : Tiến trình, tương tác, đồng cảm, tự giải quýêt .Tiến trình : Tư vấn cần một khoảng chừng thời hạn tương đối dài, hoàn toàn có thể không phải chỉ gặp gỡ 1 lần, mà có khi rất nhiều lần mới có hiệu quả rõ ràng .Tương tác : Tư vấn không phải là người cán bộ khuyên bảo thân chủ phải làm gì, mà đó là cuộc trao đổi hai chiều .Thấu hiểu : Tư vấn giúp thân chủ nhận ra mình là ai, đang ở trong thực trạng nào, có thế mạnh, điểm yếu nào, đã sử dụng những giải pháp nào cho trường hợp của mình, tại sao chưa có tác dụng, những cái được và cái mất khi sử dụng một giải pháp giải quýêt nào đó .Tự xử lý : Tư vấn không quýêt định thay. Trên cơ sở đồng cảm thực trạng của mình, thân chủ phải xem xét, lựa chọn giải pháp nào tương thích nhất cho bản thân mình .

Tham vấn tâm lý không phải là cố vấn (tư vấn nói chung)

Ở Việt Nam vẫn có sự nhầm lẫn về định nghĩa tham vấn và thuật ngữ thích hợp nên sử dụng để định danh nghề tham vấn. Thuật ngữ “Tư vấn” hay “Cố vấn” trong tiếng Việt được sử dụng rộng rãi với nghĩa tham vấn, hiểu theo nghĩa đen là “consultant” người cung cấp sự hỗ trợ cho thân chủ (giống như trong hợp đồng kinh tế).

Thuật ngữ “ tham vấn ” được sử dụng phổ cập hơn ở miền Nam, ý niệm rằng yếu tố tâm lý giúp ích cho việc tăng cường năng lực cho thân chủ. Do đó thuật ngữ “ tham vấn ” tương đối tương thích nhằm mục đích miêu tả quy trình tương hỗ của tham vấn vì nó miêu tả đúng mực hơn những kỷ năng, kỹ năng và kiến thức và trình độ mà việc làm yên cầu .Nhà tham vấn thường bị hiểu nhầm như một người đưa ra những lời khuyên hoặc những gợi ý cho thân chủ để xử lý những yếu tố của họ ( giống như nhà cố vấn ). Nhưng những cuộc giao tiếp theo kiểu cố vấn này hàm chứa một mối quan hệ “ nhờ vào ” trong đó một “ chuyên viên ” “ đầy hiểu biết ” và “ năng lượng ” sẽ phân phối “ cách xử lý ” yếu tố cho người kia giống như một bác sĩ kê đơn thuốc cho bệnh nhân .Việc đưa ra lời khuyên chuyển tải đến thân chủ một bức thông điệp rằng : “ Tôi hiểu yếu tố của anh / chị và sử lý nó tốt hơn anh / chị. Anh / chị không hề tự xử lý yếu tố của mình ”. Nói thân chủ “ nên ” làm gì không chỉ làm họ chán nản mà còn bộc lộ sự tôn trọng năng lực tự xử lý yếu tố của thân chủ .

Tham vấn là một nghề nghiệp đầy thách thức

Những người không nắm được kỷ năng tham vấn và những nhu yếu của tập huấn tham vấn thường cho rằng đó là một nghề “ thuận tiện ” ; xét cho cùng có việc gì dễ hơn là chỉ nghe người khác nói ? Nhưng đây là một sự hiểu nhầm đáng tiếc ; trên thực tiễn tham vấn là một nghề rất khó. Hàng ngày, nhà tham vấn phải đương đầu với những yếu tố phức tạp và stress. Chẳng hạn, khi tham vấn với trẻ nhỏ, nhà tham vấn thường phải đương đầu với những trường hợp như bị bỏ rơi, hoặc lạm dụng tình dục hoặc thân thể. Nhiều thân chủ không muốn gặp gỡ nhà tham vấn hoặc hoàn toàn có thể miển cưỡng khi phải đổi khác nhận thức, tình cảm và những cách xử sự đã hình thành từ lâu trong đời sống. Thân chủ thường bày tỏ những yếu tố thuộc về hành vi và cảm hứng ( thường là hiệu quả của những nỗi đau hay những yếu tố tâm lý khác )Một nhà tham vấn cần hiểu rằng những yếu tố phức tạp trong đời sống của thân chủ không hề xử lý được trong một khoản thời hạn ngắn. Quá trình tham vấn yên cầu sự kiên trì và năng lực xử lý những yếu tố trong sự trấn áp của than chủ. Chẳng hạn, không hề tách sự đau khổ ra khỏi những tra’i nghiệm tổn thương, hoặc xóa đi những ký ức không vui từ ý thức của họ. Tuy nhiên vẫn hoàn toàn có thể giúp thân chủ giải tỏa những cảm hứng tương quan đến những sự kiện đó, đặt những sự kiện vào toàn cảnh và tiến hành cách xử lý. Mặc dù việc “ khoét sâu ” vào những thưởng thức đau đớn là không thuận tiện cho thân chủ nhưng cũng không nên khuyến khích họ “ quên ” chúng .Nhà tham vấn nỗ lực trợ giúp thân chủ “ làm rõ ” những điều sai lầm trong đời sống của họ và tiếp cận đời sống với thái độ mới và tích cực hơn. Cho dù tham vấn không hề làm cho yếu tố biến mất một cách kỳ diệu nhưng sức mạnh của sự lắng nghe và được lắng nghe là một phần quan trọng của quy trình chữa lành vết thương và hoàn toàn có thể ngăn ngừa thân chủ khỏi việc sử dụng những hành vi mang tính hủy hoại như những giải pháp để đối lập với những cảm hứng ép chế .Mọi người thường muốn trốn tránh hoặc phớt lờ những yếu tố tâm lý. Ví dụ, người lớn thường nói với trẻ nhỏ rằng : “ đừng do dự ” “ những điều phiền muộn của cháu sẽ qua đi cùng với thời hạn ” “ đừng nghĩ về những chuyện buồn của cháu nữa ”. Trái lại, nhà tham vấn thừa nhận rằng, những xúc cảm là những góc nhìn tự nhiên trong hành vi của con người. Những xúc cảm đó nên được miêu tả ra ngoài và giải tỏa. Những cảm hứng không được giải tỏa sẽ bị “ kìm nén ” và những người chôn giấu những cảm hứng ở đầu cuối sẽ bộc lộ bản thân theo những cách xấu đi .Nhà tham vấn không nên kỳ vọng hoàn toàn có thể xử lý những yếu tố của mọi thân chủ mà họ tham vấn. Họ hoàn toàn có thể giúp đở thân chủ bằng cách lắng nghe, ủng hộ, thông cảm thân chủ. Nhà tâm lý hướng dẫn những kỹ năng và kiến thức ra quyết định hành động và xử lý yếu tố để thân chủ hoàn toàn có thể sử dụng trong đời sống của họ. Luôn luôn ghi nhớ rằng đổi khác nhằm mục đích cải tổ trạng thái tâm lý là nghĩa vụ và trách nhiệm của thân chủ ; nhà tham vấn tương hỗ và hướng dẫn thân chủ trong quy trình tạo ra những đổi khác tích cực cho đời sống, nhưng sự lựa chọn sau cuối nằm ở thân chủ .

SỰ KHÁC NHAU GIỮA THAM VẤN TÂM LÝ  (TƯ VẤN TÂM LÝ)  VÀ TƯ VẤN NÓI CHUNG (CỐ VẤN KINH TẾ, CỐ VẤN CHÍNH TRỊ, CỐ VẤN PHÁP LUẬT)

THAM VẤN

CỐ VẤN

Là một cuộc nói chuyện mang tính cá nhân giữa nhà tham vấn với một hoặc một vài người đang cần sự hỗ trợ để đối mặt với khó khăn hoặc thách thức trong cuộc sống. Tham vấn khác nói chuyện ở chỗ trọng tâm của cuộc tham vấn nhằm vào người nhận tham vấn. Là một cuộc nói chuyện giữa một “chuyên gia” về một lĩnh vực nhất định với một hoặc nhiều người đang cần lời khuyên hay chỉ dẫn về lĩnh vực đó.
Nhà tham vấn hỗ trợ thân chủ ra quyết định bằng cách giúp họ xác định và làm sáng tỏ vấn đề, xem xét tất cả các khả năng, và đưa ra lựa chọn tối ưu nhất cho chính họ sau khi xem xét kỹ lưỡng các quan điểm khác nhau Nhà cố vấn giúp thân chủ ra quyết định bằng cách đưa ra những lời khuyên “mang tính chuyên môn” cho thân chủ
Mối quan hệ tham vấn quyết định kết quả đạt được của quá trình tham vấn, nhà tham vấn phải xây dựng lòng tin với thân chủ và thể hiện thái độ thừa nhận, thông cảm và không phán xét. Mối quan hệ giữa nhà cố vấn và thân chủ không quyết định kết quả cố vấn bằng kiến thức và sự hiểu biết của nhà cố vấn về lĩnh vực mà thân chủ đang cần cố vấn
Tham vấn là một quá trình gồm nhiều cuộc nói chuyện hoặc gặp gỡ liên tục (bởi vì những vấn đề của mỗi người hình thành và phát triển trong một khoản thời gian, do đó cũng cần có thời gian để giải quyết chúng) Quá trình cố vấn chỉ diễn ra trong một lần gặp gỡ giữa thân chủ và nhà cố vấn. Kết quả cố vấn không lâu bền; vấn đề sẽ lập lại vì các nguyên nhân sâu xa của vấn đề chưa được giải quyết.
Nhà tham vấn thể hiện sự tin tưởng vào khả năng tự ra các quyết định tốt nhất của thân chủ; vai trò của nhà tham vấn chỉ là để “lái” cho các thân chủ đến những hướng lành mạnh nhất Nhà cố vấn nói với thân chủ về những quyết định họ cho là phù hợp nhất đối với tình huống của thân chủ thay vì tăng cường khả năng của thân chủ
Nhà tham vấn có kiến thức về hành vi và sự phát triển của con người. Họ có các kỹ năng nghe và giao tiếp, có khả năng khai thác những vấn đề và cảm xúc của thân chủ Nhà cố vấn có kiến thức về những lĩnh vực cụ thể và có khả năng truyền đạt những kiến thức đó đến người cần hỗ trợ hay hướng dẫn trong lĩnh vực đó https://phongkhamjkvietnam.vn/giam-mo-mau/ ( chẳng hạn quản lý tài chính)
Nhà tham vấn giúp thân chủ nhận ra và sử dụng những khả năng và thế mạnh riêng của họ Tập trung vào thế mạnh của thân chủ không phải là xu hướng chung của cố vấn
Nhà tham vấn phải thông cảm và chấp nhận vô điều kiện với những cảm xúc và tình cảm của thân chủ Nhà cố vấn đưa ra những lời khuyên, họ không quan tâm đến việc thể hiện sự thông cảm hay chấp nhận thân chủ.
Thân chủ làm chủ cuộc nói chuyện: Nhà tham vấn lắng nghe, phản hồi, tổng kết và đặt câu hỏi Sau khi thân chủ trình bày vấn đề, nhà cố vấn làm chủ cuộc nói chuyện và đưa ra những lời khuyên

Tâm lý trị liệu, (tiếng Anh: psychotherapy) là hệ thống các phương pháp, kỹ thuật được nhà tâm lý trị liệu sử dụng, nhằm cải thiện sức khỏe, tinh thần, tháo gỡ các trở ngại trongcảm xúc và hành vi của thân chủ, mà nó là nguyên nhân làm cho họ cảm thấy khó khăn trong việc tự quản lý cuộc sống và đạt đến các mục đích mong muốn của mình.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *